Hướng Dẫn Xây Dựng Thực Đơn Cho Người Bệnh Gout Và Tiểu Đường
Tiểu đường và gout là hai căn bệnh chuyển hoá có mối quan hệ mật thiết với nhau. Bạn có thể bị cả bệnh gút và bệnh tiểu đường cùng một lúc, khi đó bạn nên tránh ăn các loại thực phẩm có thể ảnh hưởng đến nồng độ axit uric và đường huyết. Do đó, chế độ ăn được khuyến nghị cho nhóm này tập trung vào việc giảm cả lượng axit uric và lượng đường trong máu.
Thực đơn cho nhóm này tập trung vào việc giảm cả lượng axit uric và lượng đường trong máu
1. Người bị gout và tiểu đường nên ăn gì và kiêng ăn gì?
Dưới đây là một số lưu ý về các loại thực phẩm nên ăn và không nên ăn trong thực đơn của người mắc cùng lúc bệnh gout và tiểu đường:
1.1. Tránh thực phẩm giàu purin
Vì axit uric được tạo ra từ quá trình chuyển hóa purin trong cơ thể nên tốt nhất bạn nên tránh các loại thực phẩm có chứa purine. Các tinh thể urat tích tụ trong khớp nếu axit uric tăng cao và điều này có thể làm trầm trọng thêm tình trạng cơn đau khớp trong bệnh gout.
Ngoài ra, tăng axit uric có thể làm tăng tình trạng kháng insulin, nguyên nhân khiến bệnh tiểu đường tuýp 2 trở nên nghiêm trọng hơn. Điều này có thể làm tăng thêm lượng đường trong máu của một người, dẫn đến các biến chứng của bệnh tiểu đường.
Thực phẩm giàu purine người bệnh gout và tiểu đường cần tránh ăn là cá thu, cá cơm, nội tạng, đậu khô, đậu Hà Lan, đồ hộp, mì ăn liền, rượu, bia…
Tránh ăn các thực phẩm giàu purin như thịt đỏ
1.2. Tránh thực phẩm chứa nhiều đường fructose
Thực phẩm giàu fructose cần tiêu thụ nhiều năng lượng để chuyển hóa. Tiêu thụ năng lượng quá mức dẫn đến cạn kiệt và tạo ra các chất như axit lactic, axit uric, do đó làm tăng nồng độ axit uric trong máu.
Ngoài ra, fructose còn là một loại đường, tiêu thụ thực phẩm giàu fructose có thể làm tăng lượng đường trong máu
Thực phẩm chứa nhiều đường fructose cần tránh là táo, chuối, lê, đồ uống có ga, nước trái cây, nước sốt cà chua đóng chai, đồ hộp, sô cô la, bánh ngọt …
1.3. Tránh uống rượu, bia
Rượu, bia sẽ gây cản trở việc đào thải axit uric ra khỏi cơ thể. Khi rượu được chuyển thành axit lactic, nó sẽ làm giảm lượng axit uric vốn dĩ được đào thải ra khỏi cơ thể qua thận. Điều này là do axit lactic cạnh tranh với axit uric để được thận loại bỏ qua nước tiểu.
Nồng độ cồn trong cơ thể tăng sẽ làm tăng quá trình sản xuất axit uric của cơ thể bằng cách tăng lượng ATP (Adenosine triphosphate) được chuyển hóa thành AMP (Adenosine monophosphate) - tiền chất của axit uric.
Ngoài ra, rượu có thể ảnh hưởng đến độ nhạy cảm của cơ thể với insulin.
1.4. Ăn thực phẩm giàu chất xơ
Chất xơ giúp hấp thụ axit uric trong máu, tăng đào thải axit uric ra khỏi cơ thể qua thận. Ngoài ra, pectin (là một loại chất xơ hòa tan) có khả năng làm giảm cholesterol bằng tăng đào thải ra khỏi cơ thể.
Mức cholesterol cao trong cơ thể có thể làm tăng huyết áp và có thể dẫn đến sự xuất hiện của các biến chứng tim mạch tiểu đường.
Thực đơn cho người tiểu đường và gout cần bao gồm ít nhất một loại thực phẩm giàu chất xơ trong mỗi bữa ăn chính hoặc bữa ăn nhẹ như dứa, yến mạch, dưa chuột, cam, lúa mạch, cà rốt và cần tây. Lượng chất xơ tiêu thụ lý tưởng hàng ngày là 21 gam.
Chất xơ giúp tăng đào thải axit uric, giảm hấp thu glucose vào máu
1.5. Ăn thực phẩm giàu anthocyanin
Anthocyanin có tác dụng ngăn chặn sự kết tinh của axit uric và đồng thời cũng ngăn không cho nó lắng đọng trong khớp. Ngoài ra, anthocyanin góp phần ngăn ngừa biến chứng hạ đường huyết có thể giúp giảm lượng đường trong máu.
Thực phẩm giàu anthocyanin là cà tím, quả việt quất, nam việt quất, mận, nho đen, nho, lựu, đào ruột đỏ, anh đào…
Bạn nên ăn ít nhất một trong những thực phẩm này trong mỗi bữa ăn chính hoặc bữa ăn nhẹ hàng ngày.
1.6. Ăn thực phẩm giàu chất béo omega-3
Tăng lượng axit béo omega-3 có thể giúp giảm tình trạng kháng insulin, do đó làm giảm nguy cơ hoặc mức độ nghiêm trọng của bệnh tiểu đường loại 2 .
Ngoài ra, axit eicosa pentanoic (EPA) trong axit béo omega-3 có thể làm giảm nồng độ cholesterol và axit uric. Liều khuyến cáo đối với axit béo omega-3 không quá 3 gam mỗi ngày.
Thực phẩm giàu axit béo omega-3 là cá mòi, cá hồi, đậu nành, hạt lanh, quả óc chó, đậu phụ, cải bruxen, súp lơ, tôm và bí ngô...
Lượng omega-3 có trong một số loại thực phẩm
2. Thói quen ăn uống tốt cho người mắc bệnh tiểu đường và gout
Bên cạnh thắc mắc người bị tiểu đường và gout nên ăn gì, thì thói quen ăn uống cũng là vấn đề cần được quan tâm, vì nó có thể tác động trực tiếp đến tình trạng bệnh.
Dưới đây là một số thói quen ăn uống tốt cho người mắc tiểu đường và gout cùng lúc.
2.1. Chia thành nhiều bữa nhỏ mỗi ngày
Chế độ ăn của người mắc bệnh tiểu đường và gout nên bao gồm ba bữa ăn chính và ba bữa ăn nhẹ giữa các bữa ăn. Khẩu phần ăn hàng ngày phải bao gồm:
Carbohydrate nên cung cấp 45 - 65% tổng lượng calo hàng ngày.
Chất béo nên cung cấp 25 - 35% lượng calo hàng ngày.
Protein nên cung cấp 12 - 20% lượng calo hàng ngày
2.2. Tính lượng thức ăn tiêu thụ của mỗi nhóm thực phẩm.
Về cơ bản, người mắc bệnh tiểu đường và gout cần cung cấp carbohydrate và protein mỗi loại 4 calo/ gam, trong khi chất béo cung cấp 9 calo/gam.
Ví dụ: Nếu bạn đã ăn 100 gam chất béo trong một bữa ăn, thì số lượng calo tiêu thụ là 900. Nếu bạn đã ăn 100 gram protein, thì bạn đã tiêu thụ 400 calo. Nếu bạn đã ăn 200 gram carbohydrate, thì bạn đã tiêu thụ 800 calo.
Khi bạn biết số lượng calo từ chất béo, carbohydrate và protein, hãy cộng chúng lại để có tổng lượng calo cho ngày hôm đó. Vậy 900 + 400 + 800 = 2100 calo. Sau đó, bây giờ bạn có thể xác định phần trăm lượng calo bạn đã tiêu thụ.
Để làm điều này, hãy chia số lượng calo từ mỗi chất dinh dưỡng cho tổng số lượng calo cho ngày hôm đó và nhân nó với 100. Vì vậy, đối với chất béo: (900/2100) x 100 = 42,8 phần trăm. Đối với chất đạm: (400/2100) x 100 = 19 phần trăm. Đối với carbohydrate: (800/2100) x 100 = 38 phần trăm.
Một khi bạn biết các hướng dẫn chung về chế độ ăn uống cho bệnh nhân tiểu đường bằng cách sử dụng phép tính cơ bản này, bạn có thể dễ dàng biết chế độ ăn uống của mình có nằm trong phạm vi bình thường hay không.
4 nhóm thực phẩm cơ bản trong chế độ ăn của bệnh nhân tiểu đường và gout
2.3. Lượng carbohydrate cần bổ sung trong chế độ ăn
Bệnh nhân tiểu đường và gout nên ăn 45-60 gram carbohydrate trong mỗi bữa ăn. Theo Hiệp hội Tiểu đường Hoa Kỳ, 15 gam carbohydrate có trong khoảng:
200 ml sữa hoặc nước cam
6 đến 8 viên kẹo
1/4 củ khoai tây chiên
1 miếng trái cây ngọt
1 lát bánh mì
1/2 chén bột yến mạch
1/3 chén cơm hoặc mì ống
4 đến 6 bánh quy
2.4. Lượng protein cần bổ sung hàng ngày
Bệnh nhân mắc tiểu đường và gout cần ăn 0,8 gram protein/kg trọng lượng cơ thể mỗi ngày . Ví dụ nếu cân nặng của bạn là 64 kg thì lượng protein khuyến nghị là 51,2 gam.
Các nguồn protein tốt cho sức khoẻ, có thể thêm vào thực đơn đó là các sản phẩm từ đậu nành, lòng trắng trứng, váng sữa, thịt bò, đậu đen, đậu xanh, trái cây, rau, ngũ cốc…
2.5. Lượng chất béo cần thiết trong chế độ ăn
Mỗi ngày, người bệnh tiểu đường cần nhận 25 - 35% lượng calo từ chất béo. Đối với bệnh nhân tiểu đường, 1500 đến 1800 tổng lượng calo là lượng tiêu thụ hàng ngày lý tưởng. Chất béo cung cấp 9 calo mỗi gam.
Để tính toán lượng khuyến nghị hàng ngày tính bằng gam: ví dụ nếu bệnh nhân tiểu đường có chế độ ăn 1500 calo mỗi ngày, thì nhân 1500 với 0,25 và 0,35 để có phạm vi từ 375 đến 525, sau đó chia mỗi số cho 9. Vậy 375 /9 = 41,6g và 525/9 = 58,3g.
Điều này có nghĩa bạn cần cung cấp khoảng 41,6 đến 58,3 gam chất béo mỗi ngày. Đối với bệnh nhân tiểu đường, cần ưu tiên các chất béo lành mạnh như axit béo Omega-3.
Người bệnh tiểu đường và gout cần bổ sung các chất béo tốt
Trên đây là các thông tin cơ bản giúp bạn giải đáp thắc mắc người bị gout và tiểu đường nên ăn gì. Đây là hai căn bệnh phức tạp, điều trị khó khăn, vì vậy người bệnh cần cố gắng tuân thủ điều trị của bác sĩ cũng như chế độ ăn được khuyến nghị hàng ngày.
Một trong các phương pháp hiệu quả, góp phần cải thiện tình trạng đề kháng insulin gây bệnh tiểu đường chính là sử dụng các sản phẩm có thành phần từ các loại thảo dược có khả năng hỗ trợ, cải thiện và kiểm soát tình trạng đường máu tăng cao, ví dụ như:
* HEBAMIC - Viên Tiểu Đường
Bidiphar: Chăm sóc sức khoẻ - Chia sẻ niềm vui
Website TMDT: www.bidipharshop.com
Shopee: https://shopee.vn/bidiphar
Email: bidipharshop@bidiphar.com
Hotline: 1800.888.677
